Gai khớp gối được hình thành do quá trình thoái hóa khớp gối gây ra. Đây là tình trạng khớp gối bị tổn thương hình thành nên các gai xương chèn ép lên các dây thần kinh, gây ra các cơn đau nhức khó chịu ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết gai khớp gối cũng như các biện pháp điều trị phù hợp.
Bệnh gai khớp gối là gì? Có nguy hiểm không?
Gai khớp gối là bệnh lý về xương khớp xảy ra khá phổ biến ở những người ngoài 40 tuổi, đây chính là hệ quả thường gặp của bệnh lý thoái hóa khớp gối xảy ra do quá trình lão hóa tự nhiên bên trong cơ thể. Gai khớp gối là tình trạng phần xương dưới sụn của khớp gối hình thành nên các gai xương. Bệnh xảy ra khi sụn khớp của xương bị tổn thương, lúc này các tế bào xương sẽ có sự tăng trưởng để sửa chữa lại các phần hư hỏng nhưng lại có sự nhầm lẫn, điều này khiến cho bề mặt xương dần thay đổi và hình thành nên các gai xương.
Khi xương khớp gối bị thoái hóa hình thành nên các gai xương chèn ép lên các rễ thần kinh xung quanh sẽ gây ra các cơn đau nhức khó chịu. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt, chất lượng công việc và sức khỏe của người bệnh. Tùy thuộc vào mức độ phát triển và ảnh hưởng của gai khớp gối đối với người bệnh mà y khoa chia bệnh thành 4 giai đoạn khác nhau:
- Giai đoạn 1: Bệnh mới phát triển chưa gây ra triệu chứng bất thường nào, người bệnh chỉ có cảm giác hơi đau khi đi cầu thang, tập thể dục,…
- Giai đoạn 2: Khi bệnh đã bước sang giai đoạn 2 nghĩa là các khe khớp bắt đầu xuất hiện nên các gai xương, tuy nhiên bề mặt sụn khớp vẫn chưa bị ảnh hưởng và mọi hoạt động ở đầu xương vẫn diễn ra một cách bình thường.
- Giai đoạn 3: Đây là tình trạng bệnh đã bước sang giai đoạn nặng, các gai xương đã có sự tăng trưởng về kích thước khiến đầu xương bị biến dạng. Lúc này đầu sụn khớp có chức năng bảo vệ đầu xương dần bị bào mòn gây sưng đau, tràn dịch khớp,…
- Giai đoạn 4: Nếu người bệnh vẫn không tiến hành điều trị sẽ khiến gai khớp gối chuyển biến giai đoạn cuối cùng. Lúc này các gai xương xuất hiện ngày càng nhiều với kích thước lớn, sụn khớp bị bào mòn hoàn toàn gây biến dạng đầu xương, gia tăng nguy cơ bị trục khớp, teo cơ, bại liệt,…
Bệnh gai khớp gối nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ hình thành nên các cơn đau nhức ngay dữ dội ngay cả khi không vận động. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng di chuyển của người bệnh, đôi khi việc đi đứng cần phải nhờ đến sự trợ giúp của người thân hoặc xe lăn. Ở những trường hợp nguy hiểm hơn sẽ dẫn đến tàn phế khiến người bệnh mất đi khả năng vận động bình thường.
Theo thống kê của Mỹ, có đến 90% trên số tổng các trường hợp bị gai khớp gối không tiến hành điều trị ngay từ sớm khiến bệnh chuyển biến sang giai đoạn nặng, gây ra nhiều khó khăn trong đời sống sinh hoạt và công việc hàng ngày.
Nguyên nhân gây ra bệnh gai khớp gối
Khớp gối là bộ phận có vai trò rất quan trọng giúp cơ thể di chuyển linh hoạt hơn và gánh toàn bộ trọng lượng cơ thể. Khi vùng khớp gối bị tổn thương sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống sinh hoạt của người bệnh. Dưới đây là một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh mà bạn cần phải lưu ý để có các biện pháp phòng tránh hợp lý:
- Tuổi tác: Những người khi bước qua độ tuổi trung niên thì quá trình lão hóa tự nhiên bên trong cơ thể bắt đầu xảy ra. Khi tuổi tác càng cao sẽ khiến quá trình tổng hợp các thành phần cần thiết cho xương và sụn khớp bị ảnh hưởng, điều này khiến cho hệ xương khớp trở nên suy yếu và tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Di truyền: Gai khớp gối là bệnh lý có khả năng di truyền, nếu bố mẹ bị mắc các bệnh lý về xương khớp mãn tính thì con sinh ra sẽ có nguy cơ mắc bệnh là rất cao. Những trường hợp bị gai khớp gối do di truyền sẽ rất khó khăn trong việc khắc phục.
- Hệ quả do quá trình tự miễn: Nếu xương khớp bên trong cơ thể bị tổn thương do chấn thương thì theo bản năng cơ thể sẽ sinh ra khả năng tự miễn để tiến hành sửa chữa. Nếu tình trạng này diễn ra một cách bất thường như nhầm lẫn hoặc tăng sinh quá mức sẽ hình thành nên các gai xương và gây ra các bệnh lý về xương khớp khác.
- Áp lực lên các khớp: Nếu bạn có thói quen vận động không đúng như ngồi sai tư thế, làm việc quá sức, đi đứng quá lâu,…. Những thói quen này diễn ra trong thời gian dài mà không được cải thiện sẽ khiến cho các sụn khớp gối dần bị tổn thương, lúc này mô sụn sẽ bị bào mòn, dịch khớp khô dần và tạo điều kiện để hình thành nên các gai xương.
- Chấn thương xương khớp: Khi bạn bị chấn thương, lúc này cơ thể sẽ tập trung canxi tại vùng khớp gối để sửa chữa và phục hồi tổn thương. Nếu do một số tác nhân nào đó khiến quá trình này diễn ra không hoàn toàn sẽ khiến bề mặt xương bị biến dạng và hình thành nên các gai xương.
- Béo phì: Thừa cân, béo phì cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh gai khớp gối. Lúc này trọng lượng của cả cơ thể sẽ tạo nên một áp lực khá lớn lên xương khớp gối, nếu tình trạng này diễn ra trong thời gian dài sẽ khiến khớp dần bị biến dạng và tạo cơ hội cho các gai xương hình thành.
- Thiếu dinh dưỡng: Những người có chế độ ăn uống thiếu khoa học không bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể như vitamin D, canxi,… sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Nguyên nhân khác: Ngoài những nguyên nhân được kể ở trên bệnh cũng có thể xảy ra do bẩm sinh, phụ nữ đang mang thai, nồng độ hormone trong cơ thể thay đổi, mắc các bệnh lý mãn tính như tiểu đường,…
Một số đối tượng có nguy cơ mắc bệnh gai cột sống cao là:
- Những người lao động cực nhọc, tính chất công việc phải thường xuyên mang vác vật nặng.
- Người thừa cân, béo phì.
- Người từng có tiền sử chấn thương do tai nạn.
- Lối sống sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học.
Triệu chứng thường gặp của bệnh gai khớp gối
Chuyên gia cho biết, các triệu chứng của bệnh gai khớp gối khá giống với các bệnh lý về xương khớp khác. Khi bệnh mới tiến triển sẽ không gây ra bất kỳ triệu chứng bất thường nào khiến việc nhận biết và tiến hành điều trị ngay từ sớm rất khó khăn. Khi bệnh chuyển biến nặng thì các triệu chứng sẽ dần trở nên nghiêm trọng và gây ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày.
Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp khi bị gai khớp gối người bệnh cần nắm kỹ để có thể phát hiện và tiến hành điều trị bệnh ngay từ sớm, giúp nâng cao khả năng khỏi bệnh:
- Khi bệnh mới phát triển, người bệnh sẽ có triệu chứng đau nhức mỗi khi thay đổi tư thế như đứng lên hoặc ngồi xuống, việc đi lên xuống cầu thang sẽ trở nên khó khăn hơn.
- Nếu bệnh chuyển biến nặng, các gai xương sẽ dần to hơn đồng thời gây ra các cơn đau nhức dữ dội hơn. Bạn có thể dễ dàng nhận biết tình trạng này khi thực hiện cử động khớp gối nhanh và mạnh.
- Lúc này phần sụn khớp có chức năng bảo vệ đầu xương sẽ dần bị bào mòn, dịch nhờn tiết ra ít hơn gây khô khớp. Khi người bệnh thực hiện các động tác co duỗi chân sẽ khiến các đầu xương cọ xát vào nhau gây ra cảm giác đau đớn khó chịu kèm theo tiếng kêu lạo xạo.
- Gai khớp gối khi đã bước sang giai đoạn nặng sẽ gia tăng nguy cơ bị tràn dịch khớp gối, lúc này vùng khớp tổn thương sẽ bị phù nề, sưng tấy gây khó khăn cho việc vận động
- Các gai xương hình thành với kích thước lớn sẽ chèn ép lên các rễ thần kinh xung quanh làm suy giảm chức năng dẫn truyền thông tin, gây ra cảm giác tê bì, mất cảm giác, đôi khi là không thể đi lại bình thường.
- Vùng khớp gối bị tổn thương sẽ khiến lượng canxi tập trung nhiều hơn gây ra cảm giác cứng khớp vào mỗi buổi sáng thức dậy. Ở những trường hợp nặng thì chân sẽ mất đi sự linh hoạt, gây khó khăn trong việc cử động và đi lại.
- Nếu người bệnh cứ âm thầm chịu đựng cơn đau mà không tiến hành điều trị sẽ khiến các khớp và cơ xung quanh yếu dần, suy giảm chức năng dẫn đến mất thăng bằng, đứng không vững.
XEM NGAY: Bệnh xương khớp – khổ sở vô cùng! Danh y chỉ cách chữa khỏi bệnh tới già
Các phương pháp điều trị bệnh gai khớp gối
Gai khớp gối là bệnh lý xảy ra do thoái hóa khớp gối nên sẽ không có các phương thuốc đặc trị bệnh. Các phương pháp điều trị hiện nay nhằm mục đích là cải thiện các triệu chứng đau nhức do bệnh gây ra, ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng hơn và hỗ trợ phục hồi khớp gối bị tổn thương. Dưới đây là một số phương pháp điều trị bệnh gai khớp gối được áp dụng phổ biến hiện nay bạn có thể tham khảo:
Chữa trị gai khớp gối bằng y học hiện đại
Khi nghi ngờ bản thân bị gai khớp gối, người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiến hành thăm khám để được phác đồ điều trị phù hợp. Lúc này bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra các triệu chứng lâm sàng, đồng thời yêu cầu người bệnh thực hiện một số xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh như chụp X-quang, chụp MRI,…
Dùng thuốc Tây y
Dựa vào kết quả thăm khám và mức độ bệnh trạng của mỗi người bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành kê đơn điều trị phù hợp với từng trường hợp cụ thể. Dưới đây là một số loại thuốc Tây y thường được kê đơn điều trị bệnh gai khớp gối bạn có thể tham khảo:
- Thuốc giảm đau thông thường Paracetamol: Được sử dụng với liều lượng từ 1 -2 gram mỗi ngày tùy thuộc vào tình trạng đau nhức của mỗi người.
- Thuốc chống viêm không chứa steroid: Có tác dụng đẩy lùi phản ứng viêm khớp giúp giảm đau nhanh chóng. Các loại thuốc chống viêm thường được sử dụng là Etoricoxia, Diclofenac Piroxicam,…
- Thuốc bôi ngoài da: Thường được sử dụng là Voltaren Emugel với tác dụng giảm đau rất tốt và ít gây ra tác dụng phụ. Thuốc được sử dụng để bôi trực tiếp bên ngoài da chỗ khớp bị tổn thương với liều lượng 2 -3 lần/ngày.
- Thuốc tiêm vào khớp: Hydrocortison acetat được sử dụng dưới dạng tiêm qua tĩnh mạch. Việc tiêm thuốc cần được thực hiện từ những người có chuyên môn, vì vậy người bệnh không được tự ý mua về điều trị.
Các loại thuốc Tây điều trị bệnh thường có tác dụng rất nhanh chóng nhưng tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ không mong muốn. Vì vậy, người bệnh cần phải tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị mà bác sĩ chuyên khoa đưa ra để đảm bảo an toàn và hiệu quả mang lại.
Vật lý trị liệu
Bên cạnh việc sử dụng thuốc chữa bệnh, bác sĩ sẽ tư vấn người bệnh kết hợp với vật lý trị liệu để có để đẩy nhanh tốc độ hồi phục bệnh. Các bài tập trong vật lý trị liệu sẽ có tác dụng phục hồi chức năng của xương khớp, từ đó rút ngắn thời gian điều trị bệnh. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh của mỗi người bác sĩ sẽ kết hợp thêm nhiều phương pháp vật lý trị liệu khác nhau như sóng ngắn trị liệu, chiếu tia hồng ngoại, kích thích điện trị liệu,… Một số bài tập vật lý trị liệu được chuyên gia khuyên dùng cho những người bị gai khớp gối là:
Bài tập co duỗi khớp
- Vào mỗi buổi sáng nếu xuất hiện tình trạng cứng khớp, người bệnh hãy nằm thẳng người trên giường, từ từ co một chân lên sau đó duỗi thẳng.
- Sau đó thực hiện tương tự với chân còn lại, luân phiên thay đổi hai chân và tập trong khoảng 15 phút sẽ mang lại hiệu quả.
- Nên thực hiện động tác này một cách nhẹ nhàng để tránh gây tổn thương đến khớp.
Bài tập giảm co thắt của gân khoeo
- Người bệnh nằm ngửa trên sàn nhà, để hai chân duỗi thẳng song song với nhau.
- Dùng hai tay nắm lấy bắp chân phải từ từ kéo về phía trước ngực, giữ yên tư thế này trong khoảng 30 giây thì thả lỏng cơ thể và đưa chân về vị trí ban đầu.
- Thực hiện tương tự với bên chân còn lại, thực hiện bài tập này khoảng 10 lần/ngày để hỗ trợ điều trị bệnh.
Bài tập kéo giãn cơ vùng trước
- Đứng thẳng người và dang hai chân ra cho rộng bằng vai.
- Dùng tay nắm lấy chân cùng bên, từ từ kéo ra phía sau sao cho chạm lấy mông, một tay còn lại chạm với tường để giữ thăng bằng cơ thể.
- Để yên khoảng 30 phút sau đó thả lỏng cơ thể trở về vị trí ban đầu, thực hiện tương tự với bên chân còn lại.
- Thực hiện động tác này ít nhất 3 lần/ngày để có thể mang lại hiệu quả tốt nhất.
Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp điều trị bệnh gai khớp gối mang lại hiệu quả rất cao với tỷ lệ thành công lên đến 90%. Phương pháp này sẽ có tác dụng loại bỏ các gai xương, đẩy lùi tình trạng đau nhức khi cử động giúp người bệnh có thể vận động một cách bình thường. Một số phương pháp phẫu thuật thường được sử dụng trong y khoa là:
- Nội soi khớp
- Cắt hoặc mài gai khớp
- Ghép mảnh sụn
- …
Tuy nhiên, phẫu thuật điều trị bệnh sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro không mong muốn, chính vì thế phương pháp này chỉ được áp dụng cho những trường hợp bệnh đã chuyển biến nặng và các phương pháp điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả. Bên cạnh đó, quá trình phẫu thuật phải được bác sĩ có trình độ chuyên môn và tay nghề cao để đảm bảo an toàn và hiệu quả mang lại. Trước khi tiến hành phẫu thuật điều trị, người bệnh cần phải tìm hiểu kỹ và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.
Điều trị gai khớp gối bằng Đông y
Ngoài phương pháp điều trị bệnh gai khớp gối bằng Tây y, người bệnh cũng có cải thiện các triệu chứng của bệnh bằng cách sử dụng các bài thuốc Đông y kết hợp với phương pháp bấm huyệt, châm cứu trong y học cổ truyền.
Các bài thuốc Đông y có nguồn gốc là từ các loại thảo dược trong thiên nhiên nên rất an toàn đối với sức khỏe. Nếu sử dụng các bài thuốc này để chữa bệnh trong thời gian dài sẽ không gây ra các tác dụng phụ như trong Tây y, thay vào đó chúng sẽ có tác dụng bổ bổ cơ thể, giúp cải thiện sức khỏe từ bên trong giúp mang lại hiệu quả lâu dài.
Uống thuốc Đông y
Bài thuốc số 1
Nguyên liệu:
- 16 gram táng sinh ký
- 12 gram đương quy
- 12 gram ngưu tất
- 12 gram sinh địa
- 12 gram đảng sâm
- 12 gram đỗ trọng
- 10 gram phòng phong
- 10 gram phục linh
- 10 gram độc hoạt
- 10 gram bạch thược
- 8 gram tần giao
- 8 gram xuyên khung
- 4 gram quế chi
- 4 gram tế tân
- 4 gram cam thảo
Cách thực hiện:
- Các dược liệu trên hợp thành một bài thuốc, mỗi ngày sử dụng một thang.
- Cho tất cả dược liệu trên vào ấm sắc với nước rồi sử dụng để uống trong ngày.
- Kiên trì thực hiện cho đến khi bệnh thuyên giảm.
Bài thuốc số 2
Nguyên liệu:
- 16 gram cỏ xước
- 16 gram thổ phục linh
- 12 gram hà thủ ô
- 12 gram sinh địa
- 12 gram mắc cỡ
- 10 gram thiên niên kiện
- 10 gram lá lốt
- 8 gram quế chi
Cách thực hiện:
- Cho tất cả dược liệu trên vào ấm sắc cùng với nước trong vòng nửa tiếng.
- Chắt lấy lượng nước thu được, chia thành nhiều phần bằng nhau sử dụng để uống trong ngày.
- Mỗi ngày uống một thang thuốc như vậy, sử dụng đến khi bệnh chuyển biến tốt.
Bài thuốc 3: CHẶN ĐỨNG cơn đau, ĐẶC TRỊ gai khớp gối bằng bài thuốc Nam gia truyền 150 năm Xương khớp Đỗ Minh
Xương khớp Đỗ Minh là bài thuốc gia truyền ĐẶC TRỊ bệnh xương khớp của dòng họ Đỗ Minh Đường. Bài thuốc là sự kết tinh giá trị Y học cổ truyền cùng kinh nghiệm khám, chữa bệnh lâu năm của đội ngũ lương y nhà thuốc Đỗ Minh Đường. Đứng đầu là lương y Đỗ Minh Tuấn – Truyền nhân đời thứ 5, GĐ chuyên môn nhà thuốc Nam gia truyền Đỗ Minh Đường.
Trong chương trình “Khỏe thật đơn giản” phát sóng trên VTV2 ngày 06/02/2018, bài thuốc Xương khớp Đỗ Minh đã được giới thiệu là giải pháp Y học cổ truyền hiệu quả, lành tính cho bệnh nhân gai khớp gối, thoái hóa cột sống, viêm khớp… hàng đầu hiện nay.
Với bảng thành phần gồm hơn 50 vị thảo dược quý đạt chuẩn GACP-WHO, Xương khớp Đỗ Minh đảm bảo AN TOÀN, KHÔNG TÁC DỤNG PHỤ. Trong danh sách có nhiều loại bí dược chủ trị bệnh xương khớp như: Vương cốt đằng, đương quy, hy thiêm, đỗ trọng, xuyên quy, gối hạc, xích đồng, kim ngân cành, bồ công anh,… Toàn bộ số thảo dược này được các lương y nhà thuốc Đỗ Minh Đường gia giảm, kết hợp theo TỶ LỆ VÀNG trong 5 bài thuốc nhỏ.
XEM CHI TIẾT: Bài thuốc Xương khớp Đỗ Minh – Tinh hoa y học cổ truyền từ thế kỷ XIX
Theo đó, bài thuốc Xương khớp Đỗ Minh với phác đồ điều trị TẬN GỐC bệnh gai khớp gối của nhà thuốc Đỗ Minh Đường mang lại hiệu quả rõ rệt 3 giai đoạn cụ thể:
- Giai đoạn loại bỏ căn nguyên: Trừ phong, đả thông kinh mạch, thuốc từ từ ngấm vào cơ thể loại bỏ căn nguyên gây gai khớp gối.
- Giai đoạn kiểm soát triệu chứng: Bổ sung dưỡng chất, dứt điểm cơn đau nhức, viêm sưng do gai khớp gối, người bệnh dần dần lấy lại khả năng vận động, các triệu chứng gai khớp gối giảm 60-70%, sức khỏe bệnh nhân ổn định hơn
- Giai đoạn tái tạo và phục hồi xương khớp: Giúp tăng cường canxi, cung cấp dưỡng chất cho hệ xương khớp, vận động dễ dàng, bảo vệ sức khỏe xương khớp toàn diện, phòng bệnh tái phát.
Phác đồ điều trị KIỀNG 3 CHÂN cho tác dụng NHANH – MẠNH – BỀN VỮNG
Điều trị bệnh gai khớp gối tại nhà thuốc Đỗ Minh Đường, tùy vào thể trạng và mức độ mỗi bệnh nhân sẽ được chỉ định một phác đồ điều trị riêng biệt bao gồm bài thuốc Xương khớp Đỗ Minh, liệu pháp vật lý trị liệu kết hợp với chế độ luyện tập, ăn uống tại nhà. Nhờ đó, mang lại hiệu quả điều trị cao, tác động toàn diện, bền vững, phòng ngừa nguy có tái phát.
Trong đó, liệu pháp vật lý trị liệu được áp dụng chủ yếu hiện nay là xoa bóp, châm cứu – bấm huyệt. Có tác dụng kích thích vào huyệt đạo, giảm cơn đau nhức, giảm chèn ép lên dây thần kinh, tăng cường khả năng vận động cũng như giúp tinh thần của người bệnh thoải mái hơn.
Bên cạnh đó, các lương y sẽ hướng dẫn bệnh nhân về chế độ dinh dưỡng và các bài tập nhằm hỗ trợ quá trình chữa trị đạt kết quả tốt nhất.